Labuan
•
Geschiedenis
•
Bird Park
•
Labuan Town (Victoria Town)
•
Marine Park
•
Tanjung Kubong Tunnels
•
Botanical Garden
•
Labuan War Cemetery
•
Labuan Square en Museum Square
•
The 'Chimney / De schoorsteen
•
Layang-Layangan Beach
•
Pancur Hitam Beach
•
Peace Park en Surrender Point
•
Water Village
Geschiedenis |  |
Labuan maakte deel uit van de heerschappij van het Sultanaat van Brunei tot 1846 toen de Sultan van Brunei het aan de
Britten afstond. De ontdekking van grote steenkoolvoorraden en zijn strategische ligging leidden tot de totstandbrenging
van het eiland als entrepot op 1 augustus 1848. Voor de volgende 115 jaar, met een onderbreking van drie jaar van Japanse
militaire bezetting, viel Labuan onder direct Brits bewind.
Na de Japanse bezetting werd Labuan een deel van de British North Borneo kolonie (Sabah) op 18 juli 1946. Labuan werd lid
van Maleisië in 1963 en op 16 april 1984 werd Labuan Federaal Grondgebied verklaard en werd het afgestaan aan de Federale
Overheid.
Het eiland van Labuan ligt aan de noordwest kust van Borneo, in het noorden van de Baai van Brunei in de richting van de
Zuid-Chinese zee. Het bestaat uit het belangrijkste eiland Pulau Labuan en zes kleinere eilanden namelijk Pulau Kuraman,
Pulau Daat, Pulau Rusukan Besar, Pulau Rusukan Kecil, Pulau Papan en Pulau Burung. Labuan ligt ongeveer 10km ten
zuidoosten van Sabah.
Labuan ligt slechts 8km of een bootrit van twintig minuten van Menumbok, een kleine vissersstad in Sabah. De hoge
snelheidsveerboten met airconditioning varen dagelijks naar Labuan vanuit Sabah, Sarawak en Negara Brunei Darussalam. Vanuit
Kota Kinabalu duurt de reis ongeveer 3 uren en vanuit Brunei ongeveer een uur. De afstanden tussen Bandkok, Jakarta, Kuala
Lumpur, Hong Kong, Manilla en Singapore zijn ongeveer gelijk. Er zijn rechtstreekse vluchten vanuit Kuala Lumpur en Brunei.
Het eiland is hoofdzakelijk vlak, het hoogste punt is slechts 85 meter. Meer dan 70 procent van het eiland is nog onder
vegetatie. Wegens het feit dat het landnut meer naar bezit en industrieel gebruik wordt aangepast, is er minder
landbouwactiviteit in het gebied. Een aanzienlijk gebied aan de zuidwestelijke kant van het eiland wordt gebruikt door de
scheepsbouw-, productie-, olie- en gasindustrieën.
Labuan heeft een tropisch klimaat met twee jaarlijkse moessonseizoenen - de moesson van het Zuidwesten vanaf april tot juni
en de noordoostelijke moesson van september tot december. Het is vrij van orkanen en tyfoons en geniet het hele jaar door
van een goed klimaat. De gemiddelde temperatuur schommelt tussen 28 en 32 graden Celsius.
Bird Park |  |
Labuan's Vogel Park is gevestigd nabij de Schoorsteen in Tanjung Kubong. Het heeft drie grote koepelvormige kooien die door
mooie tuinen worden omringd. Er zijn plannen om een goed percentage van de 580 soorten vogels te verzamelen die in de
diverse habitat van Borneo, van mangroven langs de kust tot bossen in de bergen, worden gevonden. De meeste vogels in het
park kan men observeren zonder extra materiaal. Een notitieboekje en een goede verrekijker is voor de liefhebbers voldoende.
Het park biedt ook hulp bij het identificeren van de vogels.
Labuan Town (Victoria Town) |  |
Bandar Labuan ook wel bekend als Victoria Town is tegenwoordig een druk zakencentrum waar moderne kantoorgebouwen en
winkelcentra zich vermengen met de naoorlogse architectuur. De belangrijkste doorgang in Labuan van de binnenstad is Jalan
Merdeka. Prominent aanwezig in de skyline van Labuan is de Masjid Jamek An'nur, een reusachtige en futuristische moskee
met twee minaretten.
Marine Park |  |
Labuan Marine Park is gevestigd 2 kilometer vanaf het zuidelijke deel van hoofdeiland Labuan. Het park van ongeveer 10
vierkante omvat drie eilanden, namelijk Pulau Kuraman, Pulau Rusukan Kecil en Pulau Rusukan Besar. Ze worden gekenmerkt
met lange zandstranden, riffen, wildernispaden en rustige getijdebaden. Zeeslangen, zeldzame vlinders en het vogelleven
maken deze eilanden aantrekkelijk voor een bezoek.
Van alle eilanden rondom Labuan is Pulau Papan het meest ontwikkeld. Er bevindt zich een oude koloniale vuurtoren op het
eiland. Het is een populaire bestemming voor bezoekers uit Brunei die er komen om te picknicken, zwemmen en snorkelen.
Vissen is toegestaan op dit eiland. Pulau Papan Kuraman is dan weer het meest ontwikkelde eiland in het Marine Park. Het
heeft een pier en enkele chalets. Er zijn plannen om de voorzieningen aanzienlijk te verbeteren voor 2006. Ook het
dichtbegroeide Pulau Rusukan leent zich voor picknicks, zwemmen en snorkelen. Pulau Rusukan Kecil is rustig en onaangeroerd,
er is geen ontwikkeling op dit eiland waardoor een uitstekende plaats is om te kamperen.
Tanjung Kubong Tunnels |  |
In het noorden van Labuan vindt men Tanjung Kubong. In deze streek bevonden zich tussen 1847 en 1911 koolmijnen die werden
bestuurd door verschillende Britse bedrijven. Tegenwoordig vind men er een uitgebreid netwerk van ondergrondse tunnels en
diepe bronnen. Het laatste bedrijf, The New Central Borneo, installeerde een bescheiden spoorlijn naar Victoria Port om
sneller transport van de kolen mogelijk te maken. Een reeks ongevallen leidde uiteindelijk tot de sluiting van de mijn in
1911. Het mijngebied is ligt bezaaid met putten en tunnels. Oude bakstenen, rails en roestige kabels kan men er nog
terugvinden.
Botanical Garden |  |
Achter de oude luchthaven, waar ooit een gebouw van de overheid stond, is er een botanische tuin die lokaal bekend staat
onder de naam "Bumbung 12" (bumbung = dak). Het lange, lage gebouw werd in 1852 gebouwd en had een merkwaardig ontworpen
dak, vandaar de naam van het park. Het gebouw werd volledig vernield tijdens Wereldoorlog II, het enige dat rest is de
watertank en het graf van een hond namens Jim. De hond, die volgens het graf overleed op 20 juni 1908, behoorde ooit toe
aan M.S. MacArthur, de eerste Ingezetene van de Straits Settlements administratie die duurde van 1906 tot het begin van de
Tweede Wereldoorlog. De oude bomen in de botanische tuin zouden nog geplant zijn door Hugh Low, een koloniaal secretaris
die om onbekende redenen telkens naast het gouverneurschap greep.
Op het terrein vindt men nog twee graven waarvan men aanneemt dat het de oudste graven op het eiland zijn. Een ervan is
volledig overgroeid en heeft als datum 1847. Deze graven werden verplaatst van Ramsey Point nabij het strand. Een van de
graven is dat van Commander James A. Gordan van de HMS Wolf, hij was aanwezig tijdens de overgave van Labuan aan de Britten
op 24 december 1846. Hij werd op de jonge leeftijd van 28 ziek en aan overleed aan boord van het schip HMS Wolf. Het tweede
graf is dat van Sergeant Adam C. Sutherland van de Royal Marines. Deze overleed tijdens een gevecht met Balanin piraten in
mei 1847. Er is nog een monument om gevallen zeelieden te eren, maar de tekst op het monument is deels onleesbaar.
Op het terrein zou er ook een spook van een dame ronddwalen, misschien dat van de vrouw van Hugh Low of één of andere
onthoofde persoon. Na de eerste waarneming, werd het echter nooit opnieuw gezien.
Het doorzoeken van graven door hoofdenjagers die een gemakkelijke en geschikte bron van hoofden zochten was een groot
probleem voor de vroege kolonisten op Labuan. Zo had Hugh Low vijftien graven voor zijn overleden vrouw voorzien, hij
begroef haar zelf in één van hen en vulde toen ook alle anderen om potentiële hoofdenjagers tegen te werken. Sommigen
regelden zelfs een begrafenis op zee om de toestanden te voorkomen.
Labuan War Cemetery |  |
Op deze plaats in Jalan Tanjung Batu liggen 3908 graven van militairen die tijdens de strijd of in gevangenschap stierven.
De meeste van de soldaten waren Australiërs en Britten waarvan sommigen van het Punjab Signal Corp, Nieuw Zeeland evenals
een paar locals.
In februari 1945 verplichten de Japanners de gevangen naar Ranau te marcheren. Deze werd later bekend als de beruchte
'Ranau Death March'. Honderden en honderden kwamen op weg naar Ranau om het leven, diegenen die werden achtergelaten in het
Sandakan POW kamp overleefden het niet. Veel van deze doden werden opnieuw begraven hier in Labuan.
Op 10 juni 1945, landden de Geallieerde troepen bij Brown Beach in Tanjung Purun, dit zou het begin zijn van de bevrijding
van Borneo van de Japanse bezetters. Voorafgaand aan deze landing werd Labuan zwaar gebombardeerd om de vijand te
verjagen. De meeste gebouwen werden vernietigd.
De stoffelijke resten van Geallieerde troepen over geheel Borneo werden verzameld en bijgeplaatst op dit kerkhof. De graven
liggen in lange keurige rijen, de meeste doden zijn gekend, maar velen zijn enkel 'door god gekend'. De begraafplaats en
het gedenkteken worden regelmatig door veteranen, vooral die van Australië, bezocht. Elk jaar wordt op de eerste zondag van
november een plechtigheid gehouden, een 'Remembrance Day'. Deze plechtigheid wordt door de lokale bevolking en buitenlandse
bezoekers bijgewoond.
Labuan Square en Museum Square |  |
Tegenover het Labuan Square (Labuan Vierkant) vind men het Museum Square (Museum Vierkant). Het bestaat uit een paar oude
huizen van koloniaal ontwerp. Vier oude 'Flame of the Forest' bomen staan in een vierkant, ze zijn geplant door de Chinese,
Maleise, Indische en Europese gemeenschappen in 1953 ter ere van de kroning van koningin Elizabeth II.
Verschillende herdenkingsstenen vermelden historische gebeurtenissen in Labuan. Een ervan vermeld de naamswijziging van
Labuan naar Maidashima, bevolen door de Japanse generaal Tojo die Labuan in 1943 bezocht. Een andere uit de Tweede
Wereldoorlog herdenkt de 9de Divisie van de Australische strijdkrachten die op 10 juni 1945 de Labuan bevrijde.
Een granieten herdenkingssteen herdenkt ook de overhandiging van Labuan door het Sultanaat Brunei aan de Britten. De
inscripties zijn gemaakt door matrozen van het schip 'Iris' dat onder leiding van kapitein Rodney Mundi onderweg was van
Hong Kong naar de overhandigings ceremonie in Labuan.
De oude koloniale gebouwen herbergen het Labuan Museum en het Handicraft Centre. Ook is er een monument dat de oprichting
van Maleisië herdenkt.
The ‘chimney’ / De ‘schoorsteen’ |  |
De ‘Chimney’ is een archeologisch mysterie dat men terugvind in Tanjung Kubong. De op een schoorsteen lijkende constructie
bestaat uit meer dan 23.000 rode bakstenen die door de Britten waren ingevoerd vanuit Engeland, ook de bouwstijl is ook
volledig Brits.
Voorzichtig graafwerk toonde aan dat er zich nog minstens 12 lagen metselwerk onder de grond bevinden. De ‘Chimney’ is tot
op vandaag een mysterie wat betreft het nut van deze schoorsteen-achtige toren. Volgens sommigen was het inderdaad een
ventilatieschacht een schoorsteen, maar er zijn geen roet- of brandsporen. Anderen zeggen dan weer dat het een soort
vuurtoren was of een onvolledig herenhuis. Toen er een nederzetting in de nabijheid verscheen werd de toren gebruikt als
klokkentoren om de aankomst van schepen aan te melden. Het zijn fascinerende verhalen die zowel de lokale bevolking als de
bezoekers bezighouden.
Layang-Layangan Beach |  |
Het strand Layang-Layangan is een populaire plaats tijdens weekends. De zandstranden nodigen uit om van de zon te genieten.
Er zijn fietspaden, men kan er paardrijden of gewoon picknicken onder schaduwrijke bomen. Men vindt in de nabije omgeving
ook vele eetkraampjes. Tijdens het weekend treden er live bands op. Het Peace Park bevindt zich niet ver uit de buurt
evenals het Manikar Beach Resort.
Pancur Hitam Beach |  |
Het Pancur Hitam Pancur Hitam is een van de meer ontwikkelde stranden in Labuan. Een prachtig park strekt zich uit tot op
het lange zandstrand. Er zijn vele recreatie mogelijkheden voor kinderen en volwassenen. De lokale bevolking komt er
vooral om te picknicken.
Peace Park en Surrender Point |  |
Het Peace Park (Park van Vrede) in Layang-Layangan bevindt zich dicht bij Surrender Point, de plaats waar het 32ste Japanese
Southern Army zich op 9 september 1945 aan de 9de Australian Imperial Forces overgaf. De Japanners kwamen op 1 januari 1942
aan in Labuan, minder dan een maand nadat zij hun campagne in Malaya in Kota Baru waren begonnen en namen het eiland
formeel in bezit op 3 januari, nadat men nauwelijks weerstand ondervond. Zij zouden Labuan gedurende vier jaar bezetten,
en noemden het zelfs Pulau Maida, of Maidashima naar generaal Maida, de belangrijkste bevelhebber van de Japanse krachten
in Borneo.
Voor Labuan kwam de Japanse bezetting ten einde toen de Geallieerden het eiland bevrijden. De overname van Labuan was
noodzakelijk voor de aanvoer van olie, rubber en hout vanuit het binnenland van Borneo. Het zou later door de Geallieerden
als basis worden benut voor de bevrijding van Singapore.
Water Village |  |
Er zijn twee belangrijke waterdorpen namelijk Kampung Bebuloh en Kampung Patau-Patau. De ingezetenen zijn hoofdzakelijk
Brunei-Maleiers. De houten huizen worden op stelten gebouwd en worden met elkaar verbonden door talrijke paden. Bijna elk
huis heeft zijn eigen boot. De huizen kunnen vrij groot zijn en beschikken allen over een koele veranda vooraan. De dorpen
worden samengesteld uit grote gemeenschappen met winkels, moskeeën en andere faciliteiten.
In deze categorie:
•
Johor
•
Kedah
•
Kelantan
•
Kuala Lumpur
•
Malacca
•
Negeri Sembilan
•
Pahang
•
Perak
•
Perlis
•
Pulau Pinang
•
Putrajaya
•
Sabah
•
Sarawak
•
Selangor
•
Terengganu
Externe sites:
•
Labuan Tourism